Midden in volle coronacrisis en ver weg van alle media-aandacht, besloot de EU om – in navolging van ‘Operatie Sophia’ – opnieuw marineschepen naar de Middellandse Zee te sturen. De nieuwe EU-missie die de naam ‘Irini’ meekreeg, ging officieel op 1 april (helaas geen grap!) van start. De opdracht die ‘Irini’ meekrijgt, klinkt bekend in de oren.

​De ‘nieuwe’ missie moet namelijk toezien op de naleving van het wapenembargo tegen Libië en wordt daarnaast ook ingeschakeld in de strijd tegen ‘de georganiseerde criminaliteit, die verantwoordelijk is voor de illegale immigratie’ – lees: de mensensmokkel. Dat is voor alle duidelijkheid precies dezelfde opdracht die de ter ziele gegane ‘Operatie Sophia’ eerder meekreeg – en waarin ze over de gehele lijn faalde.

​De wapensmokkel naar Libië ging onverminderd verder, wat ook niet hoeft te verbazen aangezien de meeste wapens niet over zee, maar over land of via de lucht het land worden binnengesmokkeld. Een slag voor de mensensmokkel betekende ‘Operatie Sophia’ al evenmin, hetzij dan een slag in het water. Meer zelfs: in de praktijk gebeurde net het omgekeerde: ongewild speelde ‘Sophia’ alleen maar in de kaart van de gewetenloze mensensmokkelaars.

​Veerdienst

Die stuurden namelijk steeds meer migranten op steeds gammeler bootjes in de richting van de Europese marineschepen, die op enkele tientallen kilometers van de Libische kust opereerden. Dat alles in de verwachting dat zij voor hen de veerdienst naar Europa organiseerden. Hun rekening ging in de meeste gevallen ook op – en dat in alle betekenissen van het woord: de kortere reistijd zorgde voor minder kosten en garandeerde een grotere vraag – en bijgevolg een maximale winst. Zodoende slaagde de georganiseerde criminaliteit er op geraffineerde wijze in de Europese instanties in haar businessmodel in te schakelen.

​Voor een daling van de illegale immigratie naar Europa zorgde ‘Sophia’ al helemaal niet, voor zover dat ooit al de bedoeling was natuurlijk. Wel integendeel: het vooruitzicht op een succesvolle overzet naar het Beloofde Land deed de immigratiestromen alleen maar verder aanzwellen.

​Treurige paradox

Samen met het aantal illegale immigranten, schoot ook het aantal verdrinkingsdoden de hoogte in. Dat hoefde al evenmin te verbazen: hoe groter het vooruitzicht op een succesvolle overzet naar Europa, hoe meer mensen de oversteek wagen, en hoe groter het aantal mensen dat daarbij kan verdrinken. Fabrice Leggeri, de directeur van het Europese grensagentschap Frontex, noemde het dan ook een treurige paradox dat nooit eerder zoveel schepen aan het zoeken waren naar migranten, terwijl het aantal doden nooit hoger was.

​Niet alleen Leggeri sprak ter zake duidelijke taal, dat deden ook de cijfers. In 2016, het jaar waarin de operaties op de Middellandse Zee op volle toeren draaiden, stierven 4581 mensen de verdrinkingsdood. Ter vergelijking: in 2019, toen de operaties al drastisch waren teruggeschroefd, en uiteindelijk de facto stopgezet, daalde dat aantal naar 743…

​Geen garantie

Het is dan ook een raadsel – eigenlijk is het zelfs ronduit verbijsterend – wat de beleidsverantwoordelijken ertoe bewogen heeft met een feitelijke heruitgave van de mislukte ‘Operatie Sophia’ van start te gaan. De voor de hand liggende vraag waarom ‘Irini’ zou slagen in iets wat ‘Sophia’ niet lukte, wordt klaarblijkelijk niet gesteld. De ervaringen van de afgelopen jaren indachtig, is er in ieder geval niet veel fantasie voor nodig om te weten dat de kans meer dan reëel is dat de ‘nieuwe’ EU-missie op de Middellandse Zee het lot van de oude zal beschoren zijn.

​De ‘verzekering’ dat het oppikken van immigranten op de Middellandse geen doelstelling is van ‘Operatie Irini’ is er géén, want dat was voor alle duidelijkheid ook niet de initiële opdracht van ‘Operatie Sophia’. De ‘garantie’ dat het deze keer niet zover zal komen omdat de marineschepen niet op de centrale migratieroutes zullen opereren, is dat zo mogelijk nog minder. Zodra het bericht de wereld rondgaat dat er opnieuw schepen opereren die een overzet naar het Beloofde Continent vrijwel garanderen, zal het niet lang duren voor de immigratieroutes zich verleggen en ook deze missie zal verworden tot wat de vorige in essentie was: een watertaxi richting Europa.

​Dat er met dit scenario overigens wel degelijk rekening wordt gehouden, mag overigens blijken uit het feit dat er onder de EU-lidstaten – tot op heden niet nader bekende – afspraken zijn gemaakt over de ontscheping en de opvang van opgepikte migranten.

​“En stoemelings”

Aangezien een nieuwe, verhoogde toestroom van illegale immigranten – met alle gevolgen van dien – wel het laatste is waar Europa op dit moment nood aan heeft, riep het Vlaams Belang de Belgische regering vorige week op haar veto tegen ‘Operatie Irini’ uit te spreken. Kennelijk koos de regering er echter voor “en stoemelings”, zonder enig parlementair debat en ver weg van alle publieke aandacht, haar goedkeuring te hechten aan dit nieuwste, dwaze EU-initiatief. Van enige media-aandacht had de regering overigens al evenmin last, want voor berichten ter zake was Vlaanderen ook op 1 april – de dag waarop ‘Irini’ officieel werd gelanceerd – nog altijd aangewezen op de buitenlandse pers.

​De Europese Commissie, die zo manifest afwezig bleef (en blijft) in de immense crisis die Europa vandaag treft – juichte de lancering van ‘Operatie Irini’ in ieder geval toe. Volgens Josep Borell, de hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid, toonde het onbegrijpelijke en onverantwoorde initiatief immers aan dat ‘we ons ook in tijden van het coronavirus bewust blijven van onze verantwoordelijkheid’. Als we de nieuwsberichten mogen geloven, ziet het er spijtig genoeg nog niet naar uit dat de coronacrisis in Europa haar hoogtepunt al heeft bereikt. De dwaasheid duidelijk wel.

​

Bron : sceptr door Tom Van Grieken