Begin 20ste eeuw schonk Koning Leopold II zijn gebouwen en gronden aan de Belgische Staat, de zogenaamde ‘Koninklijke Schenking’ (KS). Enkele decennia later werd de schenking een zelfstandige openbare instelling. In principe is deze instelling voor de belastingbetaler budgetneutraal (lees: in plaats van de belastingbetaler aan te spreken moet de Koninklijke Schenking zelfbedruipend zijn). Wat blijkt evenwel uit onderzoek van VRT NWS, De Tijd, Knack en Apache? De bevolking betaalt royaal mee voor het patrimonium van de koninklijke familie.
De Koninklijke Schenking beheert zo’n 77 gebouwen (onder meer zo’n 9 kastelen en 13 hoeves). Ook de villa’s van pakweg prins Laurent vallen hier bijvoorbeeld onder. In totaal beheerd de Koninklijke Schenking zo’n 7.500 hectare grond, waarvan 5.000 bosgebied en 1.650 hectare landbouwgrond. Een deel van de eigendommen – gaande van een bioscoop in Elsene tot kantoorgebouwen in Brussel – worden verhuurd.
In principe opereert de Koninklijke Schenking (voor de belastingbetaler) budgetneutraal; de belastingbetaler moet financieel niet tussenkomen. Naast de gebrekkige transparantie blijken er ook problemen met deze onafhankelijkheid. Zo spendeerde de stad Nieuwpoort bijna 1,6 miljoen euro aan het Leopold II-park. Verder zal leefmilieu Brussel zo’n 3,5 miljoen euro spenderen aan de vervallen serres van Stuivenberg in Laken, betaalt de Regie der Gebouwen een jaarlijkse huurprijs van 100.000 euro voor Hertoginnedal en incasseerde de schenking Europese landbouwsubsidies.
Spaarpot van 35,64 miljoen euro
Hoewel de Koninklijke Schenking een beroep doet op gemeenschapsmiddelen, beschikt ze volgens onderzoek van VRT NWS, De Tijd, Knack en Apache over voldoende middelen. Zo heeft de schenking een spaarpot van 35,64 miljoen euro. Verder verkrijgt de schenking, onder meer door vastgoed te verhuren, zo’n 4,549 miljoen euro. Samen met de houtverkoop en jachtrechten kreeg de Koninklijke Schenking in 2018 minstens 6,97 miljoen euro binnen.
Dat de belastingbetaler – ondanks deze omvangrijke eigen middelen – toch nog moet meebetalen, kan volgens de Koninklijke Schenking een goede redenen hebben. Zo hebben sommige domeinen een algemeen belang of werd het beheer aan de Belgische Staat overgedragen. Tevens heeft de overheid in sommige gevallen kunnen bedingen dat de Schenking (zoals bij het Dudenpark in Vorst) bijdraagt in de kosten.
Bron : sceptr.net door Hugo Decker